Update 22 juni 2017:

Van het secretariaat van de Generale Synode ontving ik de complete tekst van de genomen besluiten over ‘M/V en ambt’. Daarbij werd aangetekend dat de besluiten nog niet volledig zijn. Enkele besluiten m.b.t. de ‘afhechting’ van dit onderwerp moeten nog worden genomen, en als ik het goed begrijp, wordt ook de ‘consistentie’ van de besluiten onderling nog eens bekeken. Een vervolgzitting staat voor 29 juni gepland.

Omdat de besluiten nu nog niet publiek gemaakt (kunnen) worden, zal ik – en de lezer – even moeten wachten met een inhoudelijke bespreking. Dat heeft wellicht iets onbevredigends, maar daar zullen we het nu mee moeten doen.

Op 15 en 16 juni besloot de Generale Synode van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) om de ambten van diaken, ouderling, en predikant open te stellen voor vrouwen. Tijdens eerdere besprekingen tekende zich al een vrij ruime meerderheid af die de voorstellen uit het deputatenrapport “Samen dienen” steunde. In de besluitvormende fase passeerde eerst een aantal tegenvoorstellen, waaronder een van dr. Maarten van Loon, voorzitter van de synodecommissie die dit onderwerp voorbereidde. Maar dat ging de meerderheid van de afgevaardigden niet ver genoeg. Vandaar dat met ruim 20 voorstemmen de voorgestelde besluiten om het ambt van ouderling en predikant ook door vrouwen te laten vervullen werden aangenomen.

Het zat er met een zekere onvermijdelijkheid aan te komen dat deze wissel zou worden genomen. De ‘vrijgemaakte’ kerken staan in een zeer open verbinding met de cultuur, en dat maakte het waarschijnlijk dat in een volstrekt op gelijkwaardigheid ingerichte maatschappij deze dam een keer zou breken.

Misschien is de onderbouwing nog wel belangrijker dan de besluiten zelf. Daarin moet namelijk zichtbaar worden hoe de synode bij deze besluiten omgaat met bijbelse noties over ambten en over verantwoordelijkheden van mannen en vrouwen. Uit verslagen van de synodevergadering blijkt dat de oorspronkelijke onderbouwing uit het deputatenrapport is vervangen of aangevuld door overwegingen van voorzitter dr. Melle Oosterhuis. Kennelijk vond de synode de argumentatie uit het rapport niet voldoende.

De complete besluitteksten met overwegingen zijn op dit moment nog niet beschikbaar. Zodra ze gepubliceerd worden, hoop ik met een eerste duiding te komen.

De besluiten over ‘M/V en ambt’ roepen sterk emotionele reacties op. Velen begroeten ze met gejuich. Anderen zijn diep bezorgd. Ter synode gaf ouderling Jan Jarig van der Tol in een stemverklaring te kennen dat “Gods Woord vogelvrij is geworden” in de GKv. Predikant Dick Dreschler zegt het zo: “Dit besluit gaat in tegen de uitleg van Gods Woord. Vijfentwintig jaar geleden reageerden we afwijzend op vergelijkbare ontwikkelingen in andere kerken. Gods Woord is niet veranderd.”

In veel reacties wordt opgeroepen tot liefde en geduld, om de onderlinge eenheid als kerk te bewaren. Daar sluit ik me van harte bij aan. Het zal dan wel moeten gaan om eenheid in het geloof. Gereformeerde kerken hebben alleen toekomst als ze zich ook in een veranderende tijd door het Woord van God laten leiden. Dat zal in het gesprek over deze synodebesluiten helder moeten worden.